Facebook, Twitter ve Diğerleri, Sosyalleşim Derken Asosyal mi Oluyoruz

İnternetin hayatımızdaki etkisini hepimiz biliyoruz. 1995'li yıllardan sonra hayatımıza giren internet çağın en etkili iletişim aracı. Elbette teknolojinin bize sunmuş olduğu bu nimetten sonuna kadar yararlanmak bizim hakkımız. Ancak, bu nimeti, doğru ve bilinçli kullanmak şartıyla kullanabiliriz. Aksi takdirde etkili bir iletişim aracı olmaktan ziyade internetin asosyal olmamıza neden olan bir mecra haline dönüşmesi sürpriz olmayacaktır. 

İnternetin hayatımızın her alanında yer alması ile birlikte sosyal paylaşım siteleri de hayatımıza dahil olmuştur. Facebook, Twitter, Instagram ve diğerleri, özellikle gençlerin çok fazla zaman geçirdikleri siteler haline geldi. Sosyal paylaşım siteleri aracılığı ile doğru habere ulaşabilmek, sansürsüz bilgi edinebilmek, arkadaşlarımızla iletişim kurabilmek ne kadar cazip olsa da bu sitelerin hayatımıza olumsuz yönleri bulunduğu yadsınamaz bir gerçek.

Çocukları İnternetin Olumsuz Etkilerinden Korumak İçin Ne Yapmalısınız

Dün yazmış olduğum bilgisayarın çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri başlıklı yazımda internet ve bilgisayarın çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerinden bahsetmiştim. Bugünkü yazımda ise  çocukları bilgisayar ve internetin olumsuz etkilerine karşı nasıl koruruz ve bu konuda ebeveynlerin sorumluluğu nedir konusunu irdelemek istiyorum.

Bilgisayar ve internet her ne kadar eğlenceli iletişim aracı olsalarda bu araçların dikkatli kullanılması gerekmektedir. Özellikle çocukları internet ortamında karşı karşıya kalabilecekleri tehlikelere karşı uyarmak ve bilinçlendirmek gerekir. 

Yapılan bir araştırmaya göre ailelerin büyük bir çoğunluğunun çocuklarının internet ortamında hangi siteleri ziyaret ettiğini bilmediklerini göstermektedir.

Çocukların hangi internet sitelerini ziyaret ettikleri üzerine yapılan bir araştırmanın sonuçları ise tüyler ürpertici bir gerçekle karşı karşıya kalmamıza neden oluyor. Çocuklar üzerinde yapılan  bu araştırmaya göre internet kullanan çocukların %44'ü seks, % 13'ü bomba imalatı ile ilgili, % 12' si de silah satın alabileceği siteleri ziyaret ediyormuş.  

Görünen o ki, çocuklarımızı internetin olumsuz etkilerinden korumamız bir zorunluluktur. Bu konuda en büyük sorumluluk ebeveynlerin üzerine düşmektedir.

Peki, Çocukları internetin olumsuz etkilerinden korumak için ne yapmalısınız?

Herşeyden önce ebeveyn olarak çocuğunuzun bilgisayar bağımlısı olmasına izin vermemelisiniz. Keyifli zaman geçiriyor mazeretine sığınarak çocuğun saatlerce bilgisayar karşısında zaman geçirmesine izin vermeniz onların ilerde bilgisayar bağımlısı olmasına neden olabilir. Çocukların bilgisayar karşısında geçirdikleri zaman sınırlı olmalıdır.

Çocuğunuzla güçlü bir iletişim kurmaya çalışın. Onların size ihtiyaçları olduğunu unutmayın. Çocuğunuza tüm sıkıntılarını dinlemeye hazır olduğunuzu hissettirin. 

Çocuğunuza internette sörf yaparken kısıtlı özgürlük verin,  onları internette yalnız bırakmayın.

İnternet kullanımı konusunda çocuğunuza iyi bir örnek olmak istiyorsanız siz de bilinçli bir kullanıcı olmaya özen gösterin. 

İnternetin olumsuz yanları hakkında çocuğunuzu bilgilendirmeye özen gösterin.

Sanal ortamın tehlikelerini daha iyi anlaması için yaşanmış olaylardan örnekler verebilirsiniz.

Bilgisayarınıza filtre programı yüklemeniz internet kontrolü açısından faydalı olacaktır.

Çocuğunuzun sosyal paylaşım hesaplarının (facebook, twitter, email) şifresini bilmeniz arkadaşları ile paylaşımlarını kontrol etmenizi sağlayacaktır. 

İnternet ortamında tanıştığı insanlarla görüşmemesi gerektiğini anlatın. Çocuğa, tanımadığı insanlara randevu vermemesi gerektiğini öğretin.

Çocuğa, ev adresi, okul adresi, telefon numarası gibi kişisel bilgilerini internette tanışığı kişilerle paylaşmaması  gerektiğini ısrarla hatırlatın.

Çocuğa sizin izniniz olmadan internette online alışveriş yapmaması gerektiğini sık sık hatırlatın.

Çocuğa sanal ortamda gördüğü herşeyin doğru olmayabileceğini anlatın. Böylece çocuk internet ortamında gördüğü şeyleri doğru olarak kabul etmeden önce sorgulamayı öğrenir.

Bilgisayarın Çocuklar Üzerindeki Olumsuz Etkileri Nelerdir

 Hiç şüphesiz yüz yılın buluşu bilgisayardır dersek yanılmamış oluruz. Hayatı kolaylaştıran, hızlı ve etkili bir iletişim sunan bilgisayarlar çocuklar tarafından da çok fazla kullanılan cihazlardır. Kişisel gelişim uzmanı ve çocuk gelişim uzmanları bilgisayarın çocuklar tarafından kullanılmasında bir sakınca olmadığını ancak çocukların bilgisayar kullanımı konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğini belirtiyorlar. Çocuk gelişimi uzmanları belirli bir yaşa kadar çocuklar bilgisayar kullanırken ebeveyn kontrolünün şart olduğunu belirtiyorlar.

Bilgisayarın bilgilenme, iletişim, haberleşme, eğitim ve eğlence açısından vazgeçilmez olduğu herkes tarafından kabul edilen bir gerçek.  Bilgisayarın hayatımızda daha çok yer almaya başladığı 2000'li yıllarla birlikte çocuk eğitiminde de bazı değişiklikler yapılması zorunlu oldu. Bugün ilköğretim çağındaki çocukların dahi cep telefonu, tableti, facebook hesapları, email adresleri olduğu düşünülürse bilgisayarların hayatımızın orta yerine girmesi ile birlikte, çocuk eğitiminde bazı değişiklikler yapılmasının neden gerekli olduğu daha net anlaşılabilir. 

2000'li yıllarla birlikte neredeyse her eve giren bilgisayar yüzyılın buluşu olarak kabul edilir. Ancak bu buluşun çocuklar açısından ciddi riskler taşıdığı da bir gerçek. Bilgisayarın birçok eve girmesi ile birlikte küçük yaştaki çocuklar dahi eğlenmek için bilgisayar oyunlarını tercih etmeye başladı. Ancak burada önemli olan nokta çocukların bilgisayar başında ne yaptığının kontrol edilebilmesi. Çocuk gelişimi uzmanları bunun bir gereklilik olduğunu belirtiyor. Çocuk gerçekten de bilgisayarda oyun oynayarak mı zaman geçiriyor yoksa hiç beklemediğiniz bir eğlence yöntemini mi tercih ediyor ...

Ebeveynler çocuklarını bilgisayarla cezalandırmak yerine onu kontrol etmeyi denemeli. Çocuklar internetin hem eğlenceli hem de zararlı birçok şeyi bir arada bulundurduğunu kavramakta zorlanabilirler. Bu nedenle ebeveynler çocuklarına bilgisayarda sınırsız zaman geçirmemesi gerektiğini bir şekilde izah etmeli.

Peki, bilgisayarın çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri nelerdir? 

Bilgisayarın çocuklar üzerinde göstermiş olduğu olumsuz etkilerin başında bağımlılık yapması gelir. Bilgisayar bağımlısı olan bir çocuk zamanla asosyal bir karaktere sahip olur ve sosyal hayatında iletişim sorunları yaşamaya başlar.

Bilgisayarın çocuklar üzerinde oluşturduğu bir başka olumsuz etki ise şiddet eğilimi. İnternet ortamında oynanan oyunlara dikkat ederseniz bu oyunların birçoğunda şiddet ön planda. Şiddet içerikli oyunları oynayan çocukların neden şiddete yöneldiği çok açıktır. Oynadığı oyunlar nedeniyle şiddeti oyun zanneden çocuk, görmüş olduğu şiddeti zamanla yaşam biçimi haline çevirir. Bu nedenle aileler çocuklarına şiddet içeren oyunlar oynatmamaya özen göstermeli. Ne yazık ki, aileler ne kadar dikkat ederse etsin, çocuklar çevresel faktörlerin etkisiyle bu oyunları bir şekilde oynamaya devam edebiliyor. 

Bilgisayarda çocukları bekleyen bir diğer tehlikenin adı da sakıncalı cinselliktir. Daha neyin ne olduğunu bilmeyen çocuk internet ortamında rahatça girdiği cinsel içerikli siteler nedeniyle cinsellik hakkında yanlış düşüncelere kapılarak olumsuz etkilenebiliyor. 

Kötü niyetli insanlar, bilgisayar ve internette çocukları bekleyen tehlike ve sorunlar arasında yer alıyor.  Çocuklara internette arkadaşları ile sohbet etmek çok cazip gelebilir. Aile, çocuğu kötü niyetli kişelere karşı uyarmalı. Çocuklara, sanal dünyanın aslında çok tehlikeli bir dünya olduğunu, nasıl ki gerçek dünyada tanımadığımız insanlardan uzak duruyorsak sanal dünyada da tanımadığımız insanlardan uzak durmamız gerektiğini uygun bir dille anlatmak ve onları bu konuda bilinçlendirmek gerekir.

Çocukların facebook gibi sosyal paylaşım sitelerinde hesap açması için uygun yaşa gelmelerini beklemek gerekir. Şayet çocuğun sosyal paylaşım hesabı varsa mutlaka ebeveyn tarafından şifresinin bilinmesi ve zaman zaman kontrol edilmesi en doğrusudur. 

Çocuklara, internet ortamında hiç ummadığı kadar çok dolandırıcı, hırsız, katil, tecavüzcü olabileceğini anlayabileceği bir dille izah edilmeli.  Çocuklara sohbet ortamında tanımadığı kişilere kişisel bilgilerini vermemesi gerektiği sık sık hatırlatılmalı, telefon numarası, ev adresi, okul adı gibi özel bilgileri internet ortamında  paylaşmaması gerektiği mutlaka öğretilmelidir.